Medische voeding (ook wel astronautenvoeding genoemd) werkt net als medicijnen. Je kunt het daarom niet zomaar aan iedereen geven. Medische voeding is een specifiek samengestelde voeding. Het wordt gebruikt als onderdeel van de behandeling bij verschillende ziektebeelden.
Steeds vaker ziet diëtiste Quirine Altorf het gebeuren, dat medische voeding al in huis is bij de cliënt. Cliënten krijgen de voeding van familie of vrienden of kopen het zelf via Marktplaats. Af en toe krijgen ze het ook van zorgmedewerkers, die goed bedoeld ondersteuning willen geven bij bijvoorbeeld ongewenst gewichtverlies. Ook op verpleegafdelingen gebeurt het wel eens dat bewoners hun drinkvoeding uitwisselen met elkaar.
Kortom: er lijkt vrije handel te ontstaan in medische voeding.
Dit is ongewenst en ook zeker niet zonder gevaar. Medische voeding werkt hetzelfde als medicijnen. Het assortiment medische voeding is de laatste jaren enorm uitgebreid en steeds beter afgestemd op bepaalde ziektebeelden. Daarom worden er afwegingen gemaakt door diëtisten wanneer je welke medische voeding inzet naast gewone voeding. Iemand heeft zelden maar last van 1 aandoening. Het is vaak een combinatie van veel meer ….. Hieronder staan een paar praktijkvoorbeelden.
Ondervoeding (weinig eetlust, eten is moeilijk)?
Bij ondervoeding kan je ongewenst afvallen en spierkracht verliezen. De eerste reactie is dan vaak: “ik moet iets hebben met veel calorieën en extra eiwit”. Logische keuze lijkt dan: energie eiwitverrijkte medische voeding.
Soms kiezen diëtisten eerst voor energie verrijkt met laag eiwit, omdat eiwitten langer in de maag blijven en de cliënt hierdoor nog minder gaat eten. We bouwen dan liever de eiwitten in stapjes op, wel het liefst zo snel mogelijk.
Heb je naast ondervoeding ook diabetes en/of verminderde nierfunctie?
Dan is er een risico dat je bloedsuikers gaan schommelen met de normale energie eiwitverrijkte voeding. In 1 flesje drinkvoeding zitten soms wel 30 gram koolhydraten. Diëtisten kijken hoe de drinkvoeding ingezet kan worden naast de normale voeding. Bij nierfalen is het weer belangrijk om te berekenen hoeveel eiwit iemand nodig heeft. Soms is dan een andere drinkvoeding speciaal voor nierpatiënten nodig.
Stel er is ook nog sprake van slechte stoelgang?
Dan kan je ook een variant kunnen kiezen met extra vezels (MF = multi fibre). Dat scheelt soms weer een gang naar de huisarts voor laxeermiddel.
Vertraagde maaglediging?
De diëtist kiest dan niet voor vezels.
Heb je al heel lang weinig gegeten?
Diëtisten geven altijd advies in opbouw en gebruik.
Eet je veganistisch/vegetarisch?
Inmiddels zijn er ook plantaardige varianten medische voeding.
Heb je een allergie/intolerantie?
Dan zijn niet alle medische voedingen geschikt. In sommige zit toch lactose. Er zijn ook glutenvrije/lactose varianten.
Ben je iemand die bloedverdunners gebruikt in verband met trombose?
Meld dit bij start van het gebruik van medische voeding direct aan de bloedbank. In de medische voeding zit vitamine K wat invloed heeft op de bloedstolling.
Zoveel smaken en concentraties
Medische voeding is vervolgens ook nog in veel verschillende concentraties te krijgen. Deze bieden veel verschillende fabrikanten aan en in veel verschillende smaken. Maak dan maar eens je keus. Diëtisten kunnen voor je een proefpakket aanvragen waardoor je uiteindelijk zelf kan bepalen welke smaak bij je past.
Verschil proteïnedrankjes supermarkt en medische voeding?
Medische voeding bevat meer voedingsstoffen dan proteïnedrankjes uit de supermarkt. 1 flesje is ongeveer gelijk aan de voedingswaarde van 2 sneden brood met beleg.
Proteïnedrankjes zijn soms handig als je veel sport of aan het revalideren bent. Gebruik ze nooit zomaar naast de medische voeding. Overleg dan eerst met je diëtist.
Wil je meer weten over verschillende soorten drinkvoeding, klik dan hier.
Bij deze doe ik (Quirine) een oproep! Heb je medische voeding in huis die je niet meer gebruikt? Breng deze dan terug naar de apotheek of thuiszorgorganisatie. Wij bekijken dan als diëtisten wat we hier nog mee kunnen doen.
Verder kunnen we denk ik veel kosten besparen in medische voeding door een kritisch voedings- en voorschrijfbeleid.
