Onlangs had ik dhr. De Mol op mijn spreekuur. 44 jaar, hoge functie in het bedrijfsleven en gewend dat iedereen altijd voor hem vliegt als hij iets vraagt. Dhr. De Mol is heel duidelijk. Het voorbeeld dagmenu dat ik voor hem had gemaakt, volstaat niet. Het is te vrijblijvend. Hij wil ’s ochtends niet zelf na moeten denken of hij ham of kipfilet op zijn brood doet; hij wil gewoon een lijstje waarop staat wat hij moet doen. Niet in de vorm van een dagmenu waarop staat ‘mager beleg’ maar middels een gepersonaliseerd maandmenu. Ik probeer dhr. De Mol rustig uit te leggen dat zo’n menu juist heel beperkend kan werken, want wat maakt het uit of hij sperziebonen of doperwtjes eet bij zijn warme maaltijd? Het lijkt me juist van belang dat hij zelf kiest wat hij lekker vindt! Dhr. De Mol blijft echter bij zijn standpunt: een maandmenu wil hij, hij betaalt tenslotte niet voor niets zorgpremie.
Vandaag – op de Dag van de Diëtist – wil ik graag even stilstaan bij ontwikkelingen in de zorg. Waar het vroeger heel normaal was dat de hulpverlener bepaalde wat de cliënt moest doen en de cliënt dit vervolgens ook braaf opvolgde, pleiten we tegenwoordig steeds meer voor het oppakken van de eigen regie. De hulpverlener leert de cliënt hoe hij gezonde keuzes moet maken, zodat hij het uiteindelijk ook zelf kan. Het wordt tijd dat we stoppen met het pamperen van onze cliënten. De focus moet veel meer richting eigen verantwoordelijkheid.
Zelf merk ik in de praktijk dat deze omslag gepaard gaat met weerstand. Logisch, gaat tenslotte niet elke verandering gepaard met weerstand? Cliënten zijn gewend dat de diëtist alles voorkauwt en zij het alleen maar hoeven op te volgen. En is het resultaat dan niet naar wens? Dan is dat de schuld van de diëtist, want zij heeft dit advies gegeven. In het verleden voelde ik dit ook zo en had ik het gevoel dat ik iets fout had gedaan als de cliënt niet was afgevallen. Zeker als beginnend diëtist, nog onzeker bij mondige cliënten zoals dhr. De Mol. Inmiddels ben ik na bijna 20 jaar ervaring gehard en durf ik de verantwoordelijkheid terug te leggen bij de cliënt zelf.
Hier zie je juist hele mooie dingen uit ontstaan. De cliënt die inderdaad actief aan de slag gaat met een app om voeding bij te houden en zelf ontdekt dat die 2 glaasjes wijn in de avond meer invloed hebben op de energie-inname dan hij dacht. Of de cliënt met een zoutbeperking die leert om verpakkingen te bekijken en erachter komt dat het ene merk een stuk minder zout bevat dan het andere merk in de supermarkt. Hier kan ik echt van genieten, mensen die hier zelf serieus mee aan de slag gaan en gaandeweg experts zijn op het gebied van hun eigen aandoening en bijbehorende voeding. Dat ze mij dan niet meer nodig hebben? Dat zie ik alleen maar als een compliment!
Dhr. De Mol probeer ik dit ook uit te leggen. Hij is echter niet gewend dat mensen hem tegenspreken en ziet vooral de onwil van mijn kant. Los van het feit dat zo’n gepersonaliseerd maandmenu hem niet gaat helpen, heb ik als diëtist ook helemaal niet de ruimte om dit te realiseren. Na deze afspraak heb ik dhr. De Mol niet meer terug gezien op het spreekuur. Jammer, blijkbaar was hij op dit moment nog niet toe aan het oppakken van de eigen regie. Misschien zie ik hem over een paar jaar terug, als dit fenomeen in de gehele zorg steeds meer geïmplementeerd is. Maar voor nu kiest hij waarschijnlijk voor een andere diëtist die nog wel al het denkwerk van de cliënt overneemt.
